Η ξηρότητα και η ατροφία του κόλπου είναι δύο έννοιες παραπλήσιες, οι οποίες συχνά συγχέονται από τις γυναίκες, αλλά επίσης συχνά αποκρύπτονται.
Υπολογίζεται πως το 40% των γυναικών πάσχει από ξηρότητα του κόλπου. Μικρό ποσοστό αυτών των γυναικών παραδέχεται το πρόβλημά του και ζητά την βοήθεια του Γυναικολόγου.
Τα κύρια συμπτώματα είναι:
- το αίσθημα καύσου στον κόλπο και το αιδοίο
- ο κνησμός (φαγούρα)
- ο πόνος ή και η αιμορραγία κατά την σεξουαλική επαφή
- οι αυξημένες κολπικές εκκρίσεις
- η κολπική αιμορραγία χωρίς εμφανές αίτιο (ειδικά στις ηλικιωμένες γυναίκες)
- το τσούξιμο κατά την ούρηση
- οι επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις
- η ακράτεια ούρων
Βλέπουμε δηλαδή ότι ένα πολύ μεγάλο εύρος συμπτωμάτων μπορεί να οφείλεται σε ένα αίτιο το οποίο εύκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί, φτάνει βέβαια οι ασθενείς να μην «ντρέπονται» να παραπονεθούν γι’ αυτό στο Γυναικολόγο τους.
Η κολπική ξηρότητα έχει ως κύριο αίτιό της την ατροφία του κόλπου.
Η ατροφία του κόλπου εμφανίζεται κυρίως μετά από:
- την εμμηνόπαυση
- την πτώση των οιστρογόνων του οργανισμού
- την ορμονική θεραπεία με αντι-οιστρογόνα (πχ στον καρκίνο του μαστού)
- τη θεραπεία για ενδομητρίωση με διακοπή της περιόδου
- τη χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών
- τη χημειοθεραπεία και την ακτινοβολία για αντικαρκινική θεραπεία
- τον παρατεταμένο θηλασμό
Επιπλέον η κολπική ξηρότητα μπορεί να οφείλεται:
- στο κάπνισμα
- σε κολπικές πλύσεις με σαπούνια και διάφορα προϊόντα του εμπορίου
- σε ανοσολογικές διαταραχές (σύνδρομο Sjogren)
Η πιο συχνή αιτία λοιπόν για τα προβλήματα ξηρότητας του κόλπου είναι η αλλαγή της ορμονικής ισορροπίας του οργανισμού. Η βλάβη αυτή είναι εύκολα αναστρέψιμη από το Γυναικολόγο. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν σκευάσματα τα οποία ενυδατώνουν τον κόλπο, ορμονικές κολπικές κρέμες, και επιπλέον να γίνουν αλλαγές στις συνήθειες της ασθενούς. Η διακοπή του καπνίσματος, ο εμπλουτισμός της διατροφής, η συχνότερη συνουσία, η αποφυγή χρήσης κολπικών φαρμάκων ή σκευασμάτων χωρίς λόγο, είναι μερικοί από τους τρόπους που μπορούν να οδηγήσουν σε ύφεση των συμπτωμάτων.
Δεν πρέπει οι ασθενείς να καταφεύγουν από μόνες τους στη χρήση οιστρογόνων γιατί λανθασμένη και παρατεταμένη εφαρμογή τους μπορεί να οδηγήσει σε υπερπλασία του ενδομητρίου και κολπικές αιμορραγίες.